Sociale media en kansrijke studiekeuzes door leerlingen

Hoe kunnen de studiekeuzes van 14 tot en met 19-jarige leerlingen worden beïnvloed zodat zij vaker kiezen voor opleidingen met betere kansen op de arbeidsmarkt, en in het bijzonder: welke rol kunnen sociale media daarbij spelen?

De mismatch tussen vraag en aanbod van arbeid leidt tot arbeidsmarktkrapte in diverse sectoren zoals bijvoorbeeld de techniek, zorg en onderwijs. Belangrijke maatschappelijke behoeften, zoals een toenemende zorgvraag en de energietransitie kunnen hierdoor in de knel komen. De samenleving is er dus bij gebaat om de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te versterken, waarbij inzicht gewenst is in de keuzeprocessen van leerlingen én de mogelijke manieren om deze processen te beïnvloeden, zodat meer leerlingen kiezen voor kansrijke opleidingen. Omdat sociale media niet meer weg te denken zijn uit het leven van leerlingen en weleens een belangrijke rol in kunnen gaan nemen in het studiekeuzeproces, heeft SEOR in dit onderzoek specifieke aandacht besteed aan de mogelijke rol van sociale media daarbij.

Op basis van door SEOR uitgevoerd veldwerk, laat het onderzoek zien dat sociale media nauwelijks een mogelijke rol toegedicht krijgen voor het bevorderen van kansrijke studiekeuzes. Door mbo- en hbo-onderwijsinstellingen worden sociale media vooral ingezet om bekendheid onder leerlingen (potentiële studenten) te realiseren. Voor leerlingen bevinden sociale media zich binnen hun privédomein en zij benutten sociale media hoogstens als bevestiging van een reeds gemaakte eerste studieselectie. Sociale media spelen dus nauwelijks een rol in de studiekeuzes door vo-leerlingen. Onderwijsinstellingen en studenten vinden het ook niet voor de hand liggen om sociale media te benutten om kansrijke studiekeuzes onder de aandacht te brengen. Sociale media zijn dan ook geen geheim wapen voor kansrijke studiekeuzes. Wel kan de vormgeving van sociale media (korte, aantrekkelijke, realistische filmpjes) benut worden om kansrijke opleidingen en beroepen voor het voetlicht te brengen in contexten waar studiekeuzes wel aan de orde zijn, zoals in LOB-lessen, of op LOB-websites.

Infographic: Kansrijke studiekeuzes & sociale media