Gepubliceerd op: juni 2025
Wat zijn de doelmatigheid en doeltreffendheid van de verlofregelingen uit de Wet arbeid en zorg en de regelingen uit de Wet flexibel werken?
SEOR heeft samen met het Verwey-Jonker Instituut een periodieke rapportage voor het beleidsveld Arbeid en Zorg uitgevoerd over de periode 2017-2023. Het beleidsveld Arbeid en Zorg omvat de verlofregelingen uit de Wet arbeid en zorg (Wazo) en de Wet Flexibel Werken (Wfw). Het betreft regelingen rondom de geboorte en zorg voor een kind en rondom de zorg voor een ander. En de Wet flexibel werk (Wfw) geeft de werknemer recht om een wijziging van arbeidsduur, -locatie en -tijden bij de werkgever aan te vragen.
In deze periodieke rapportage hebben we eerst de beleidstheorie gereconstrueerd die ten grondslag ligt aan de wetten en regelingen binnen het gehele beleidsveld Arbeid en Zorg. Ook de contextfactoren op macro-, organisatie- en individueel niveau zijn in kaart gebracht.
Wat betreft de doelmatigheid worden de beleidsdoelstellingen van het beleidsveld Arbeid en Zorg redelijk tot behoorlijk goed afgedekt door de regelingen. Met name het (aanvullend) geboorteverlof, het ouderschapsverlof en de Wfw dragen bij aan een betere balans tussen werk en privé. Effecten op het stimuleren van de arbeidsparticipatie van werkenden worden met name bereikt via het flexibel bevallingsverlof, het (betaald) ouderschapsverlof en de Wfw. Als we kijken naar een gelijkwaardige verdeling van de zorgverantwoordelijkheid tussen partners, dan lijkt het aannemelijker dat de zorgverlofregelingen en de Wfw daaraan bijdragen dan de kind-gebonden verlofregelingen. Niet verrassend hebben de kind-gebonden verlofregelingen het meeste invloed op de doelstellingen die zich richten op een betere ontwikkeling van een band tussen ouder en kind, en die de veiligheid en gezondheid van moeder en kind garanderen.
Geconstateerd wordt dat het gebruik van de zorgverlofregelingen en het beroep op de Wfw nog niet groot zijn, terwijl van de Wfw een groot potentieel verwacht wordt, ook voor mantelzorgers.
De doelmatigheid van het beleidsveld kon op basis van de beschikbare gegevens niet beoordeeld worden. Wel is het aannemelijk dat meer gebruik en dus hogere uitkeringslasten zullen leiden tot meer effecten en een hogere bijdrage aan de doelstellingen
Zie voor het gehele rapport: Beleidstheorie en periodieke rapportage Arbeid en zorg 2017-2023
